Trong căn nhà cấp 4, bộn bề các loại nông sản và nông cụ sản xuất ở thôn An Thành (xã Quế Châu, Quế Sơn), ông Trương Văn Cẩm - Giám đốc HTX Nông nghiệp Quế Châu kể cho chúng tôi nghe về xuất xứ và công dụng của dầu mè - sản phẩm của HTX đang chế biến và chiết xuất thành công, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
 

HTX Nông nghiệp Quế Châu được thành lập từ năm 1997, gồm 8 thành viên. Ngoài việc làm dịch vụ nông nghiệp và kinh doanh tổng hợp, HTX còn chế biến dầu mè (chủ yếu là mè đen). Những năm trước đây HTX ép dầu mè bằng công nghệ truyền thống, sau đó cải tiến bằng bộng sắt, dùng kít quay thủ công.

Gần 4 năm nay HTX đầu tư lắp đặt một dây chuyền chế biến dầu công nghệ mới gồm 1 máy hông, 1 máy ép, 4 nồi lọc, 2 máy nén hơi, tất cả đều sử dụng điện 3 pha với tổng kinh phí đầu tư hơn 220 triệu đồng.

Sau khi thu hoạch mè vụ hè thu kết thúc mới có nguyên liệu để ép nên công việc chế biến dầu mè chỉ thực hiện được 7 tháng trong năm. Mỗi ngày cần có 200kg mè hạt khô mới đáp ứng nhu cầu sản xuất (6 tấn/ tháng). Trong khi đó trên địa bàn xã Quế Châu không đủ sản lượng để cung ứng nên HTX phải thu mua của nông dân ở các xã Bình Trị, Bình Định Bắc, Bình Quý (Thăng Bình).

Ông Trương Văn Cẩm cho biết, đất sử dụng để trồng mè là những chân đất nà thổ nằm dọc theo bờ sông Ly Ly. Trên địa bàn xã Quế Châu hiện có khoảng 20ha đất sản xuất mè, sản lượng bình quân 40 tấn/năm. Với sản lượng này, so với nhu cầu chế biến như hiện nay thì không đủ, HTX phải mua thêm của nông dân ở các địa phương lân cận với giá bình quân 50 triệu đồng/tấn mè hạt khô.

Ông Trần Vũ Tánh – Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Quế Sơn cho biết, để tạo điều kiện cho HTX Nông nghiệp Quế Châu phát huy năng lực sản xuất, thời gian đến huyện sẽ chuyển đổi một số diện tích đất nà thổ nằm dọc theo bờ sông Ly Ly đang sản xuất lúa kém hiệu quả chuyển sang trồng đậu phụng (vụ đông xuân), trồng mè (vụ hè thu). Phấn đấu từ năm 2022 - 2025, nâng tổng diện tích đất trồng mè lên từ 50 - 70ha, đồng thời giúp HTX in bao bì, nhãn mác, chiết xuất đóng chai thủy tinh, đăng ký bảo hộ bản quyền sản phẩm...

Trong những năm qua, HTX Nông nghiệp Quế Châu đã bao tiêu toàn bộ sản lượng mè của nông dân trong xã cũng như ở các địa phương lân cận, giúp người dân yên tâm lao động sản xuất. HTX cũng chế biến ra sản phẩm được người tiêu dụng ưa chuộng với chất lượng đảm bảo và giá trị kinh tế khả quan. Tin rằng dầu mè của HTX Nông nghiệp Quế Châu sẽ trở thành sản phẩm OCOP của tỉnh trong thời gian không xa.